جلالالدین محمد بلخی"، که به دلیل اقامت در شهر قونیه به "ملای روم" مشهور شده است، در ششم ربیع الاول سال 604 هجری قمری در بلخ به دنیا آمد. پدر او "محمد بن حسین خطیبی"، معروف به بهاءالدین از عرفای بزرگ و صاحبنام عصر خویش بوده است.
"بهاءالدین" به سبب دشمنی و کینهتوزی افرادی که مخالف مرام و مسلک او بودهاند و "سلطان محمد خوارزمشاه" را بر ضد او شورانده بودند، مجبور به ترک شهر و دیار خود شده و قسم یاد کرد تا زمانی که "محمدخوارزمشاه" بر تخت پادشاهی است به بلخ بازنگردد.
به درستی معلوم نیست که "بهاءالدین" در چه سالی از بلخ هجرت کرده است اما عدهای از تاریخنویسان گفتهاند "جلالالدین" در آن هنگام سیزده سال داشته است. آنها در طول سفر خود در شهرهای زیادی مانند نیشابور، شام، زرنجان و... اقامت کردند.
آنها همچنین برای زیارت خانهی خدا عازم مکه شدند و سرانجام به دعوت "علاءالدین کیقباد" عازم قونیه شده و مورد توجه اهالی آن دیار قرار گرفتند